Để ngăn chặn làn sóng COVID-19, các cơ quan y tế lớn đưa ra lời khuyên là rửa tay đúng cách và thường xuyên. Tuy nhiên, rửa tay thường xuyên có thể làm trầm trọng thêm tình trạng da, chẳng hạn như bệnh chàm hoặc bệnh vẩy nến.

Bắt nguồn từ Vũ Hán, Trung Quốc, loại coronavirus mới - hiện được đặt tên là SARS-CoV-2 - đã đến mọi lục địa trên trái đất, ngoại trừ Nam Cực.

Bởi vì vi rút này vẫn còn quá mới đối với khoa học, các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm kiếm các cách để ngăn ngừa, điều trị hoặc chữa khỏi căn bệnh này.  Và khuyến nghị đầu tiên của các Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) là rửa tay kỹ lưỡng bằng gel rửa tay có cồn hoặc xà phòng và nước. Nhưng kéo theo đó là những vấn đề về da đi kèm, khiến cho không ít người phải khổ sở về các bệnh như chàm, mẩn ngứa, nút nẻ, vẩy nến...

Các chuyên gia đã đưa ra những lời khuyên sau cho những bạn có làn da nhạy cảm và mắc các bệnh về da.

Tình trạng da và rửa tay thường xuyên hoặc quá mức

Rửa tay là một trong những cách hiệu quả nhất để làm chậm sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, đối với những người có làn da đặc biệt khô hoặc tình trạng da, chẳng hạn như bệnh chàm hoặc bệnh vẩy nến, rửa tay quá nhiều có thể gây tổn thương da và đau tay. Ngay cả đối với những người có làn da khỏe mạnh, việc lạm dụng xà phòng và nước rửa tay có thể khiến da bị khô và nứt nẻ.

Như Tiến sĩ Zainab Laftah, bác sĩ da liễu tư vấn và là người phát ngôn của Tổ chức Da Anh Quốc giải thích với tờ Medical News Today:

“Việc sử dụng lặp đi lặp lại các chất khử trùng tay và rửa tay có thể tước đi các protein ở lớp biểu bì (lớp da trên cùng), dẫn đến việc hàng rào bảo vệ da bị tổn thương và do đó có nguy cơ nhiễm trùng. Ngoài ra, xà phòng có thể làm tăng kích ứng da tay, biểu hiện như da đỏ khô, bong tróc, ngứa ngáy, đặc biệt là ở vùng da ngón tay và trên các khớp ngón tay. ". Để tránh điều này, Tiến sĩ Laftah khuyến nghị “sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên”.

Những người có tình trạng da từ trước có nhiều nguy cơ bị tổn thương da hơn. Những người này “có thể được lợi khi rửa tay bằng kem dưỡng ẩm có chứa thành phần kháng khuẩn, ví dụ như chlorhexidine hoặc benzalkonium chloride,” Tiến sĩ Laftah giải thích.

Tuy nhiên, cô lưu ý rằng một nghiên cứu gần đây củaTrusted Source đã báo cáo rằng “các loại nước rửa tay có chứa các thành phần diệt khuẩn này kém hiệu quả hơn các loại gel rửa tay chứa cồn trong việc diệt trừ coronavirus”.

Bên cạnh việc dưỡng ẩm, việc lau khô tay thật kỹ cũng rất quan trọng. Điều này quan trọng vì hai lý do: thứ nhất, vi trùng được chuyển dễ dàng hơn giữa các bàn tay ướt.

Thứ hai, như Tiến sĩ Laftah giải thích, “bản thân nước có tác dụng làm khô da bằng cách làm giảm lượng dầu tự nhiên của da khi nó bay hơi, do đó làm suy yếu hàng rào bảo vệ da”.

Nhìn chung, Tiến sĩ Laftah khuyến nghị một trong hai lựa chọn sau:

1. Rửa bằng xà phòng hoặc với kem dưỡng ẩm và nước, sau đó dưỡng ẩm.
2. Sử dụng gel rửa tay có chứa cồn và sau đó dưỡng ẩm. Đồng thời dưỡng ẩm có thể làm ảnh hưởng đến các đặc tính chống vi khuẩn của gel bôi tay.

Cô ấy nói thêm rằng “một loại kem dưỡng ẩm có thể hoạt động như một chất thay thế xà phòng và sẽ ít làm khô tay hơn; do đó, những người có làn da nứt nẻ có thể thấy điều này nhẹ nhàng hơn ”.

Giảm thiểu tác động của việc rửa tay

Hiệp hội Bác sĩ Da liễu Anh đã đưa ra những lời khuyên sau đây để giúp giảm thiểu tác động mà việc rửa tay nhiều hơn có thể gây ra đối với làn da vốn đã bị tổn thương:

• Chất làm ẩm, hoặc chất làm mềm, rất quan trọng để điều trị viêm da tay. Chúng giúp phục hồi làn da bên ngoài bị tổn thương và khóa độ ẩm bên trong. Mọi người nên thoa chúng nhiều lần trong ngày và bất cứ khi nào da cảm thấy khô.
• Thoa chất làm mềm da sau khi rửa tay có thể hữu ích. Họ khuyên rằng một số người có thể có lợi khi thoa chất làm mềm lên tay qua đêm khi đeo găng tay cotton.
• Khi rửa bát, sử dụng các sản phẩm tẩy rửa hoặc gội đầu cho trẻ em, một người có thể bảo vệ bàn tay của mình bằng cách đeo găng tay cao su hoặc cao su.

Còn CDCTrusted Source thì khuyến cáo rằng những người chưa được tiêm chủng đầy đủ nên đeo khẩu trang bằng vải ở những nơi công cộng trong nhà. Nếu số ca bệnh trong khu vực cao, tốt nhất bạn nên đeo khẩu trang ở ngoài trời. Điều này sẽ giúp làm chậm sự lây lan của vi-rút từ những người không biết rằng họ đã mắc bệnh, kể cả những người không có triệu chứng.

Thuốc ức chế miễn dịch

Một số tình trạng da có thành phần miễn dịch. Vì lý do này, các bác sĩ đôi khi kê đơn thuốc ức chế miễn dịch, bao gồm methotrexate và ciclosporin.

Một số người đã tỏ ra lo lắng và đang hỏi liệu họ có nên ngừng dùng thuốc hay không.

Theo Tiến sĩ Sheraz, “Không có bằng chứng tốt nào cho thấy việc ức chế miễn dịch nhất thiết làm tăng nguy cơ mắc COVID-19 hoặc bệnh có diễn tiến nặng hơn ở những người như vậy. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều điều để tìm hiểu về loại virus này, và việc tuân theo lời khuyên của chính phủ là rất quan trọng”.

Hiệp hội Bác sĩ Da liễu Anh nhắc lại lập trường này. Họ nói rõ rằng “các loại kem được sử dụng cho các tình trạng da, với số lượng chính xác được bác sĩ da liễu hoặc [bác sĩ] khuyến cáo, không có khả năng làm tăng nguy cơ nhiễm COVID-19 hoặc mắc một dạng bệnh nặng hơn.”

Họ viết rằng “Hiện tại, hầu hết mọi người đang chọn tiếp tục điều trị cho đến khi có bằng chứng để đưa ra lời khuyên. […] Bất kỳ quyết định nào được đưa ra về việc ngừng điều trị đều nên cân nhắc rằng tình trạng da của bạn có thể xấu đi. Việc tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng có thể khó khăn hơn trong những tháng tới. "

“Thật không may là không có câu trả lời chung cho những bệnh nhân này,” Tiến sĩ Sheraz nói với MNT, “sẽ cần phải đưa ra quyết định tùy từng trường hợp. Ngừng dùng thuốc ức chế miễn dịch có thể dẫn đến bùng phát tình trạng cơ bản. Điều này sẽ cần phải được tính đến ”.

Các chủ đề bao trùm là rửa tay là điều cần thiết và những người có tình trạng da hoặc bàn tay đặc biệt khô nên sử dụng chất làm mềm để giảm thiểu thiệt hại và cân nhắc mua sản phẩm thay thế xà phòng làm mềm.

Nguồn tài liệu:

1. Agero, A. L., & Verallo-Rowell, V. M. (2004, September). A randomized double-blind controlled trial comparing extra virgin coconut oil with mineral oil as a moisturizer for mild to moderate xerosis [Abstract]. Dermatitis, 15(3), 109-116
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15724344

2. Brooks, J., Cowdell, F., Ersser, S. J., & Gardiner, E. D. (2017, January 12). Skin cleansing and emolliating for older people: A quasi-experimental pilot study [Abstract]. International Journal of Older People Nursing, 12(3)
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2807877

3. Danby, S. G., AlEnezi, T., Sultan, A., Lavender, T., Chittock, J., Brown, K., … Cork, M. J. (2012, September 20). Effect of olive and sunflower seed oil on the adult skin barrier: Implications for neonatal skin care [Abstract]. Pediatric Dermatology, 30(1), 42-50
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22995032

4. Ediriweera, E. R. H. S. S., & Premarathna, N. Y. S. (2012, April-June). Medicinal and cosmetic uses of bee's honey - A review. An International Quarterly Journal of Research in Ayurveda, 33(2), 178-182
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3611628/

5. Morifuji, M., Oba, C., Ichikawa, S., Ito, K., Kawahata, K., Asami, Y., … Sugawara, T. (2015, June). A novel mechanism for improvement of dry skin by dietary milk phospholipids: Effect on epidermal covalently bound ceramides and skin inflammation in hairless mice [Abstract]. Journal of Dermatological Science, 78(3), 224-231
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25816721

6. Reynertson, K. A., Garay, M., Nebus, J., Chon, S., Kaur, S., Mahmood, K., … Southall, M. D. (2015, January). Anti-inflammatory activities of colloidal oatmeal (Avena sativa) contribute to the effectiveness of oats in treatment of itch associated with dry, irritated skin [Abstract]. Journal of Drugs in Dermatology, 14(1), 43-48
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25607907

7. Sethi, A., Kaur, T., Malhotra, S. K., & Gambhir, M. L. (2016, May-June). Moisturizers: The slippery road. Indian Journal of Dermatology, 61(3), 279-287
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4885180

8. West, D. P., & Zhu, Y. F. (2003, February). Evaluation of aloe vera gel gloves in the treatment of dry skin associated with occupational exposure [Abstract]. American Journal of Infection Control, 31(1), 40-2
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12548256

9. https://www.medicalnewstoday.com/articles/hand-washing-advice-for-people-with-skin-conditions